(SaoZone.net) – Đến tháng 06 năm 2023 đã có 93 quốc gia và vùng lãnh thổ tham gia Hiệp ước Marrakesh. Cục Bản quyền tác giả đã có những thông tin cần thiết về hiệp ước này.
Hiệp ước về tạo điều kiện cho người khuyết tật nhìn, người khuyết tật không có khả năng đọc chữ in và người khuyết tật khác không có khả năng tiếp cận tác phẩm để đọc theo cách thông thường của Tổ chức Sở hữu trí tuệ thế giới (Hiệp ước Marrakesh) là sự bổ sung mới nhất vào các điều ước quốc tế về bản quyền do Tổ chức Sở hữu trí tuệ thế giới (WIPO) quản lý, mang chiều hướng phát triển nhân đạo. Quy định các giới hạn và ngoại lệ vì lợi ích của người khuyết tật nhìn, người khuyết tật không có khả năng đọc chữ in và người khuyết tật khác không có khả năng tiếp cận tác phẩm để đọc theo cách thông thường. Kể từ ngày 01/03/2023, Việt Nam đã chính thức trở thành thành viên của Hiệp ước Marrakesh.
Ngày 12/09/2023 tại TP.Hồ Chí Minh, Cục Bản quyền tác giả, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, tổ chức Hội nghị tuyên truyền, phổ biến nội dung cơ bản của Hiệp ước Marrakesh.
Hội nghị được tổ chức bằng hình thức trực tiếp kết hợp với trực tuyến. Tham dự Hội nghị có các đại biểu đến từ một số bộ, Ngành, cơ quan liên quan(Bộ Giáo dục và Đào tạo, Sở lao động, Thương binh và Xã hội TP.HCM, Sở Thông tin và Truyền thông TP. Hồ Chí Minh,…); Đại diện Lãnh đạo Trung ương Hội người mù Việt Nam, hội người mù các tỉnh thành phố: các liên hiệp hội, Hội tổ chức xã hội dành cho người khuyết tật; một số nhà xuất bản, thư viện..
Mục đích hội nghị tuyên truyền, phổ các các nội dung cơ bản của Hiệp ước Marrakesh là giới thiệu các nội dung cơ bản của Hiệp ước như các quy định pháp luật có liên quan của Việt Nam, chia sẻ kinh nghiệm thực tiễn của một số tổ chức, đơn vị về thực hiện giới hạn và ngoại lệ dành cho người khuyết tật nhìn, người khuyết tật không có khả năng đọc chữ in và người khuyết tật khác không có khả năng tiếp cận tác phẩm để đọc theo cách thông thường. Từ đó, đưa ra những kiến nghị và giải pháp để triển khai hiệp ước Marrakesh tại Việt Nam, tạo điều kiện cho người khuyết tật nhìn, người khuyết tật không có khả năng đọc chữ in và người khuyết tật khác không có khả năng tiếp cận tác phẩm để đọc theo cách thông thường có cở sở vật chất tốt hơn dể tăng cường quyền tiếp cận với tri thức, văn học nghệ thuật.
Hiệp ước Marrakesh tạo ra môi trường pháp lý nhằm cải thiện khả năng tiếp cận các tác phẩm đã công bố cho người khuyết tật nhìn, người khuyết tật không có khả năng đọc chữ in và người khuyết tật khác không có khả năng tiếp cận tác phẩm đê đọc theo cách thông thường, tạo ra sự cân băng hợp lý giữa việc bảo vệ quyền tác giả và bảo vệ lợi ích chung.
Nội dung chính của Hiệp ước Marrakesh: Tạo các bản sao dễ tiếp cận; Phân phối các bản sao dễ tiếp cận; Truyền đạt tác phẩm dưới dạng các bản sao dễ tiếp cận tới công chúng ở trong nước; Biểu diễn tác phẩm trước công chúng; Xuất khẩu và nhập khẩu các bản sao dễ tiếp cận (bao gồm tải kỹ thuật số); Ngoại lệ liên quan đến các biện pháp công nghệ mà không cần phải xin phép chủ thể quyền.
Hiệp ước Marrakesh cải thiện khả năng tiếp cận tác phẩm cho người khuyết tật nhìn, và không thể đọc chữ in.
Đối tượng thụ hưởng là Người khiếm thị; Người khuyết tật nhìn hoặc khuyết tật về khả năng nhận thức hoặc đọc mà không thể cải thiện chức năng thị giác cơ bản tương đương với của một người không có suy giảm hoặc khuyết tật do đó không thể đọc các tác phẩm in cùng một mức độ như người không có suy giảm hoặc khuyết tật; hoặc Người vì bất kỳ một khuyết tật thể chất nào khác không thể cầm nắm hoặc thao tác một cuốn sách, hay tập trung hoặc di chuyển mắt để đọc ở mức độ bình thường;
Giới hạn và ngoại lệ trong pháp luật quốc gia đối với bản sao ở định dạng dễ tiếp cận
Tạo ra bản sao dễ tiếp cận: Hiệp ước Marrakesh quy định ngoại lệ cho phép tạo các bản sao dễ tiếp cận cho người khuyết tật nhìn, người khuyết tật không có khả năng đọc chữ in và người khuyết tật khác không có khả năng tiếp cận tác phẩm để đọc theo cách thông thường;
Phân phối các bản sao dễ tiếp cận trong nước: Hiệp ước Marrakesh quy định ngoại lệ cho phép phân phối định dạng dễ tiếp cận cho người khuyết tật nhìn, người khuyết tật không có khả năng đọc chữ in và người khuyết tật khác không có khả năng tiếp cận tác phẩm để đọc theo cách thông thường. Việc phân phối bản sao bao gồm cả truyền dẫn kỹ thuật số.
Trao đổi xuyên biên giới các bản sao ở định dạng dễ tiếp cận
Hiệp ước Marrakesh quy định cho phép tổ chức được ủy quyền xuất khẩu các bản sao dễ tiếp cận cho người thụ hưởng hoặc tổ chức được ủy quyền khác. Hiệp ước Marrakesh này không yêu cầu giới hạn xuất khẩu trong các trường hợp không có định dạng dễ tiếp cận dưới hình thức thương mại.
Nhập khẩu các bản sao ở định dạng dễ tiếp cận
Hiệp ước Marrakesh quy định cho phép các tổ chức được ủy quyền hoặc người thụ hưởng nhập khẩu các bản sao dễ tiếp cận. Quy định này sẽ cho phép những người sử dụng chung ngôn ngữ được hưởng lợi từ các bản sao dễ tiếp cận hiện có ở các quốc gia khác.
Nghĩa vụ liên quan đến các biện pháp công nghệ
Hiệp ước Marrakesh quy định các quốc gia thành viên khi quy định về việc áp dụng các biện pháp công nghệ không được gây cản trở những người thụ hưởng được hưởng lợi từ những giới hạn và ngoại lệ quy định trong Hiệp ước này.
